Senegal’de kitle eylemleri Fransız işbirlikçisi cumhurbaşkanını devirdi

Senegal’de 25 Şubat’ta yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin meclis ile Anayasa Konseyi arasında çıkan kriz sebebiyle süresiz ertelenmesi kararının ardından başkent Dakar’da birçok gösteri düzenlendi. Senegal’de cumhurbaşkanlığı aday listesini belirleyen Anayasa Konseyi ile Ulusal Meclis arasında yaşanan kriz, Anayasa Konseyinin muhalefet lideri Karim Wade’nin Fransız vatandaşlığından geç çıktığını söyleyerek aday olamayacağını bildirmesiyle patlak verdi. Resmî gazetede 17 Ocak’ta Fransız vatandaşlığından çıktığı yayınlanan Karim Wade Anayasa Konseyinin 21 Ocak’ta kamuoyuyla paylaştığı listede yer almadı.  

Seçime kısa bir süre kala en güçlü adaylardan olan Wade’nin yarış dışı kalmasıyla kamuoyunda sert tepkiler oluşmaya başladı. Anayasa Konseyinin Wade’nin adaylığını iptal etmesinin ardından Rose Wardini isimli adayın Fransız vatandaşı olduğunun ortaya çıkmasıyla tepkiler daha da güçlendi. Bunun üzerine başta Anayasa Konseyinin meşruluğu sorgulanmaya ve bazı hakimler hakkında rüşvet iddiaları ortaya atılmaya başladı.

Ortaya çıkan bu kriz üzerine mevcut Cumhurbaşkanı Macky Sall 25 Şubat’ta yapılması planlanan seçimlerin ertelendiğini duyurdu. Seçimlerin ertelenmesine tepki gösterenler sokaklara akın etti ve başkent Dakar başta olmak üzere kentin birçok noktasında polisin saldırısı ile karşılaştı; dört kişi hayatını kaybetti ve onlarca gösterici yaralandı.  Hükümet mobil ve internet verilerini üç gün süreyle kesti. Gösteriler sırasında kentin bazı noktalarında lastikler yakılarak trafik durduruldu, bazı sokaklarda ise Fransa bayrakları yakıldı.  Gösterilerin yarattığı baskı sonucunda, ülkeyi 12 yıldır yöneten ve Fransız emperyalizminin işbirlikçisi Cumhurbaşkanı Macky Sall görevinden 2 Nisan’da istifa edeceğini duyurdu. 27 Şubat’ta Sall’ın çağrısıyla toplanan “Ulusal Diyalog” panelinde seçimlerin tarihi 2 Haziran olarak belirlense de Sall görevinden istifa ettikten sonra Cumhurbaşkanlığı makamına kimin geleceği henüz belli değil. Fakat Batı Afrika’da son yıllarda Fransız emperyalizmine karşı yükselen dalga içerisinde, Senegal halkı da bu kitle eylemleri ile yerini almış bulunuyor.

Bu yazı Gerçek gazetesinin Mart 2024 tarihli 174. sayısında yayınlanmıştır.