İran yine ayakta

Son yıllarda, özellikle 2018 yılbaşından bu yana İran halkı durmak bilmiyor. Şimdi halk yine sokaklarda, işçiler yine grevde, ülkenin sathı adım adım eylemlerle örülüyor.

Bundan bir süre önce İran’ın en büyük işçi mücadelesi odaklarından biri olan Haft Tapeh (Yedi Tepe) fabrikasında özelleştirmeye karşı yapılan grev başarıya ulaşmıştı. Son haftalarda ise bu petrol üreticisi ülkenin petrol-doğalgaz sektörünün, kuyulardan rafinerilere hemen hemen bütün alt sektörlerindeki işçiler ardı ardına greve gittiler.

Öte yandan, çok sıcak geçen bu yaz aylarında ülkenin Irak sınırında bulunan ve nüfusunun çoğunluğu Arap olan Huzistan bölgesinde su yokluğu dolayısıyla Temmuz ayında eylemler yapılmaya başlandı. Devletin tepkisi her zamanki gibi sert oldu. Gerçek sayı tam belli olmamakla birlikte sekiz kadar insanın eylemlerde polis kurşunuyla hayatını yitirdiği ileri sürülüyor. Buna rağmen eylemler Temmuz sonuna gelindiğinde on beşinci gününe girmişti. Huzistan’daki eylemler bir süre yalnız yürüdü ama Temmuz’un son günlerinde bir dizi başka kente yayıldı. Bunların arasında başkent Tahran’ın yanı sıra Kirmanşah, İsfahan, Buşehr gibi önde gelen kentler var.

Göstericiler su için sokağa çıksalar da gösteriler kısa sürede siyasi karaktere bürünüyor. Atılan sloganlar arasında dini lider Ali Hameney’e ölüm isteyen slogan dahi var. İran halkı rejimi yıllardır test ediyor. Kasım 2019’da devrimci karakter taşıyan bir patlama, yüzlerce, belki de binlerce göstericinin öldürülmesiyle zorla bastırılmıştı. Ama yeni bir büyük patlamanın çok gecikmeyeceği havadaki gerilimden sezilebiliyor.

Bu yazı Gerçek gazetesinin Ağustos 2021 tarihli 143. sayısında yayınlanmıştır.