İki jeofizik mühendisinden emperyalizme ve Siyonizme karşı bilimi savunan açık mektup

Jeofizik mühendisliği öğretim üyeleri Prof.Dr. Mualla Cengiz (İstanbul-Cerrahpaşa Üniversitesi) ve Doç. Dr. Savaş Karabulut (Gebze Teknik Üniversitesi) emperyalizme karşı bilimi savunan örnek bir tutum aldılar. Cengiz ve Karabulut, Avrupa Yerbilimleri (EGU) düzenleme kurulunun Rusya ve Belarus’da görev yapan bilim insanlarına yönelik ayrımcı tutumunu kınayan ve halihazırda soykırım suçu işlemekte olan İsrail’e karşı yaptırım talep eden bir açık mektup yayınladılar. Bilim insanları Cengiz ve Karabulut ayrıca Türkiye’deki akademik kurumların da İsrail’le yürütülen ortak proje ve çalışmaları askıya alması gerektiğini savundu. Mualla Cengiz ve Savaş Karabulut’u bu örnek tutumları dolayısıyla kutluyor, taleplerini ve mücadelelerini destekliyor, açık mektuplarını siz okurlarımızla paylaşıyoruz: 

Avrupa Yerbilimleri (EGU) tarafından 2024 yılında düzenlenecek olan “Bilimsel” Toplantı’da Rusya ve Belarus’da bulunan Enstitülerde Görev Yapan Bilim İnsanları ile ilgili kararına ilişkin Toplantı  Düzenleme Kurulu, Meclis, Komite ve Bilim Dalı Üyelerine Açık Mektup

  [egu24.eu/programme/how_to_submit.htlm] web sayfasında özel not olarak paylaşılan, “Günümüzdeki AB yaptırımına uygun olarak, EGU olarak Rusya ve Belarus Enstitülerinden ve bankalarından EGU24’e kayıt, özet gönderimi veya herhangi diğer ücretlerin ödenmesini kabul etmeyeceğiz” açıklamasının; insan haklarını, bilimsel özgürlükleri, düşünce ve seyahat özgürlüğünü askıya alan bilim dışı bir tavır görüyoruz. Bu özel açıklamada ayrıca “bu kısıtlama kararına karşı sorusu olanların; [email protected] adresine” e-mail göndermeleri istiyoruz.  

Bilim insanlarının düşünce, bilgiyi evrensel topluma yayma ve öğrenme özgürlüklerini reddeden bu karara karşı bizlerde aşağıda isimleri bulunan Türkiyeli bilim insanları olarak, size bir mektup yazarak kararınızı bir kez daha gözden geçirmenizi talep ediyoruz. Aksi durumda bilimin evrenselliğini reddeden bu anlayışa karşı, tepkimizi de sizlere bildirmek istiyoruz.  

Bu mektubu yazan ve aşağıda isimleri bulunan bilim insanları olarak Rusya ve Belarus Enstitülerinde görev yapan bilim insanlarının EGU24 Toplantısına kayıt yaptırmasını ve bildiri göndermesini yani toplantıya katılımını yasaklayan kararınızı öncelikle kınıyoruz. Kararınızın Bilim Dünyası için uygun bir karar olmadığını ve sadece siyasi bir yönlendirmeden ibaret olduğunu da düşünüyoruz. Bu nedenle öncelikle ve ivedilikle aşağıdaki iki sorumuzu yanıtlamınızı bekliyoruz. 

1) Avrupa Yerbilimleri Yönetim Kurulu ve diğer kurullarındaki düzenleme üyelerinin neden İsrail’in Filisten’de yaptığı katliamı ve insanlık suçuna karşı bir yaptırım uygulayıp uygulamadığını bilmek istiyoruz?  

2) Rusya’nın müdahalesine karşı ortada savaş nedeniyle işlenmiş bir insanlık suçu varsa, buna neden olan ülke için bu ayrımcı kararın alındığı halde, benzer bir yaptırımı İsrail Devletine neden uygulamıyorsunuz?  

İsrail Hükümetinin yani Siyonizmin (İsrail’li bilim insanları değil) işgal ettiği Filistin’de katliam yapıp, savunmasız insanlar “bombalarla param parça edilirken beraberinde topraklarını terk etmeleri için göçe zorlanıyor”. Ancak Avrupa Birliği ve/veya EGU24 yönetim kurulu üyesi olarak sizler bu planlı katliam hakkında ne bir karar ve ne de İsrail ile ilgili bir yaptırım kararı uygulamıyorsunuz. 

Bizler bilim insanıyız ve herşeyden önce insanız. Büyük insanlığın “Dil, Din, Kültür, Millet, Etnik Köken, Renk, Irk vb” ayrımı yapmamasını, ilk elden bilim insanlarının ve toplulukların bu anlayışı reddetmesi gerektiğini düşünüyoruz. Avrupa Birliği’nın insan hakları ve temel özgürlükler hakkındaki deklerasyonunda bu ayrımları yasakladığını da belirtmek istiyoruz. Ayrıca, Avrupa Birliği’nin Rusya ve Belarus ile ilgili yaptırımlarının “Bankalarla ilgili İşlemleri” içerdiğine dikkat etmenizi istiyoruz. Ancak bilimsel toplantıyı düzenleyen siz yönetim kurulu üyelerinin bu kararı bile daha ileriye götürererk “Rusya ve Belarus’daki Enstitüleri” yaptırım kararına dahil etmeniz, bu yaptırım kararını da kongreye katılan tüm bilim dünyasına açıklamanızı zorunlu kılıyor.   

Bu anlamıyla, bilim dünyasının asıl görevinin ve sorumluluğunun “politika yapıcıların ve karar vericilerin bu kararını reddeden ve onlara doğru eylemler, kararlar almaya zorlayan ve ayrımcı politikaları reddeden bir yaklaşıma” yönlendirmeleri gerektiğini düşünüyoruz.  Yaptırım kararı politikacıların inisiyatifine ve onların ayrımcı kirli oyunlarına terk edilmemesi gerektiğini de vurgulamak istiyoruz. 

Avrupa Yerbilimleri Topluluğu’nun 14-19 Nisan 2024 tarihleri arasında Viyana’da düzenleyeceği kongreye aşağıda imzası bulunan Türkiye Delegasyonu katılımcıları olarak  bizler, bilimsel çalışmalarımızın sonuçlarını uluslararası bilim toplumuyla paylaşmak için bildiri gönderme hazırlığındayız. Bir oturum düzenlemesinde de eş başkanıyız. Ancak biz hem uluslararası bilim toplumuyla paylaşacağımız bilimsel çalışmalarımızın önemli sonuçlarını ve hem de bilim camiasıyla ortak yapacağımız ikili işbirliği öncesinde yürütme kurulu olarak aldığınız kararınızı tekrar gözden geçirmenizi ve değiştirmenizi istiyoruz. Aksi durumda öncelikle Türkiye’den EGU24’e katılmayı planlayan Yerbilimleri Camiası başta olmak üzere, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve TÜBİTAK gibi kurumlarımızla işbirliğine geçip, katılım sağlamama noktasında karar almak için elimizden geleni yapacağımızı bildiriyoruz. Ayrıca İsrail’in katliamını kınayan uluslararası dost ülkelerimizin bilim akademileri ve yerbilimleri topluluklarına da bu mektubu paylaşım, kınama ve yaptırım kararına uygun olarak, kongreye katılmama ve protesto etme konusunda da işbirliği yapacağımızı bildiriyoruz. Ayrıca eğer bir özel not paylaşacaksanız, aşağıdaki gibi bir notu bildirmenizi talep ediyoruz: 

Uluslararası Yerbilimleri Topluluğu’na çağrımız EGU2024 kongresinin boykot edilmesi veya protesto edilmesidir. Çünkü; 

Bizler Filistin Halkının sesi olarak, Yerbilimleri  (Jeofizik, Jeoloji, Jeodezi, Maden ve ilgili tüm diğer meslek odaları) Topluluklarımıza sizin aldığınız karara karşı gerçek YAPTIRIMI uygulayacağımızı bildiriyoruz. Eğer Kongre düzenleme kurulu üyeleri olarak bir yasaklama veya kısıtlama yapacaksanız, İsrail’e bu yaptırımın uygulanması yönünde karar almanızı da talep ediyoruz. Ayrıca ülkemizde İsrail ile yapılan ortak proje ve çalışmalarında bu süre zarfında askıya alınması gerektiğini düşünüyoruz. 

Prof. Dr. Mualla CENGİZ (İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi) 

Doç.Dr. Savaş KARABULUT (Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi)