Stajyer öldüren bu düzeni yıkacağız!
Geçtiğimiz Temmuz ayında bir stajyer öğrenci daha staj yaparken hayatını kaybetti. Piri Reis Üniversitesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği birinci sınıf öğrencisi Mustafa Koç, 11 Temmuz günü staj yaptığı GANNET S gemisinde ölü bulundu.
Stajyerliğe adımını attığı günden itibaren Mustafa, 18 gün boyunca günde ortalama 20 saat çalıştırıldı. Ayrıca yatması gereken kamarada başka personel kaldığı için klima ve havalandırması bozuk olan revirde, yaklaşık 45 derece sıcaklıkta kalmaya zorlandı. İş bununla da kalmadı, stajyerlerin temizlemesinin yasak olduğu, tecrübeli işçiler için dahi temizlemesi oldukça zor ve sağlıksız olan atık tankları Mustafa’ya temizletildi. Mustafa’nın dinlenemeyen bedeni, derinliği 20 metreye, sıcaklığı 50 dereceye varan kimyasal tanklarda nefes almaya çalışan ciğerleri daha fazla dayanamadı. 11 Temmuz sabahına karşı, yatmaya zorlandığı o revirde genç öğrencinin öldüğü anlaşıldı. Cibuti’de yapılan otopsi sonuçlarına göre Mustafa’nın ölüm sebebi akciğer enfeksiyonu olarak belirlendi. Kısacası Mustafa Koç, hiçbir denetimin olmadığı koşullarda uluslararası bir gemicilik şirketinde ucuz iş gücü olarak kullanılarak öldürüldü! Tıpkı 2017’de, gemide staj yaparken sırtına elektrik kablosu düşerek ölen, cesedi bir torbaya sarılıp Sri Lanka’da bırakılan stajyer Delil Aslan gibi Mustafa da bu düzenin kurbanı oldu!
Staj eğitimdir, eğitim kamu görevidir. Patronlara havale edilemez!
Mustafa’nın ölümü trajiktir ancak bu düzende ve bu düzenin eğitim sisteminde Mustafa’nın son olacağını düşünmek için hiçbir sebep yoktur! Çünkü bu düzende, ister üniversiteli olsun ister meslek liseli, öğrencilerin eğitimlerinin bir parçası olması gereken zorunlu stajlar, özel sektörün insafına terk edilmiştir. Mustafa’nın ölümü bir kez daha göstermiştir ki özel sektörün insafı yoktur! Uygulamalı eğitim bütün meslekler için çok önemlidir fakat bu düzende stajyer öğrencilerin eğitimlerini tamamlamak üzere gittikleri işletmeler eğitimin değil, paranın yuvalarıdır. Bu yüzdendir ki özel sektörün gözünde stajyerler öğrenci değil, sigortası okulları tarafından ödenen, ucuza, hatta çoğu zaman bedavaya çalıştırılacak elemanlardır! Günlerce atık tankları temizlemenin, Mustafa Koç’un Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği eğitimine nasıl bir katkısı olabilir?
Bu yüzdendir ki, stajyerlerin koşulları devlet, sendikalar ve meslek odaları tarafından denetlenmelidir! Bedava stajyer çalıştırmak yasaklanmalı, stajyer ücretleri sendikaların ve meslek odalarının belirlediği geçim ücretlerine yükseltilmelidir. Bu kurallara uymayan işletmeler derhal kamulaştırılmalıdır. Staj bir eğitimdir, eğitim bir kamu görevidir. Öyleyse hepimiz için en sağlıklı staj, işçi denetiminde kamulaştırılmış ulaştırma şirketlerinde, tersanelerde, madenlerde, fabrikalarda yapılan stajdır!
Geleceğin işçileri, sınıf mücadelesinin saflarında birleşin! Sınıf kavgasına omuz verin!
Bugün devlet, bırakın stajyerlerin durumunu denetlemeyi, işletmelere kendi verdiği parayı dahi denetlemiyor! Stajyer öğrencilerin alması gereken ücretlerin bir kısmı devlet tarafından patronlara ödeniyor ve öğrencilerin sağlık sigortası primleri de okulları tarafından yatırılıyor. Ancak çoğu zaman staj ücretleri öğrencilere ödenmiyor, ödenmesini zorlayacak bir mekanizma da bulunmuyor. Aynı kapitalist devlet, patronların çıkarlarını korumak için işçi sınıfına her gün saldırıyor. Kıdem tazminatını fona devredip işten atmaları kolaylaştırmaya çalışıyor, yeri geliyor gaz bombasıyla, plastik mermilerle işçilerin grevlerine saldırıyor.
İşçi düşmanı bu düzeni değiştirmek için, stajyer öldüren, öldürmese de süründüren patronlar düzenini yıkmak için, geleceğimizi işçi denetiminde kamulaştırılmış işletmelerde güvence altına almak için okul sıralarından sınıf kavgasına omuz vermek gerekiyor! Mustafa’yı öldüren kapitalizmi, Mustafa’ya mezar olan o kimyasal tanklara gömmek için mücadele etmek gerekiyor!
Bu yazı Gerçek gazetesinin Ağustos 2019 tarihli 119. sayısında yayınlanmıştır.
