Metal fabrikalarında mücadele yükseliyor: 2015’te yarım kalanları 2017'de tamamlamak gerek!
2015 yılı metal işçileri açısından mücadelelerle dolu bir yıl oldu. 2015’te Birleşik Metal-İş’e üye işçilerin çalıştığı MESS’e (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası) bağlı fabrikalarda Ocak ayında başlayan grev Bakanlar Kurulu tarafından erteleme adı altında fiilen yasaklanmıştı. Birleşik Metal-İş’e üye işçilerin grevi sırasında Schneider Elektrik, Alstom gibi fabrikaların patronları MESS’ten ayrılma kararı aldı ve ardından yeni bir işveren sendikası olan EMİS’i (Elektromekanik Metal İşverenleri Sendikası) kurdu.
2015’in Mayıs ve Haziran ayları ise Türk Metal’e üye işçilerin Türk Metal’den ayrılıp başka sendikalara geçmek için verdiği mücadeleye sahne oldu. Renault, Mako, Coşkunöz ve Tofaş işçilerinin sarı sendikadan kurtulmak için başlattığı mücadele kısa bir sürede Türk Metal’in örgütlü olduğu birçok fabrikaya yayıldı. Türk Metal’den kitlesel istifalar oldu, işçiler Birleşik Metal-İş, Çelik-İş gibi sendikalara üye olarak mücadeleye devam ettiler.
EMİS'e bağlı fabrikalarda 2017'nin ayak sesleri
2016 yılının sonlarına yaklaşırken Schneider Elektrik, Schneider Enerji, ABB ve General Elektrik fabrikalarında görüşmeler yaklaşık iki ay devam etti. Ancak EMİS, Birleşik Metal-İş Sendikası’nın sunduğu 83 maddenin 49’unu kabul etmeyerek anlaşmazlığa sebep oldu. Sürecin bu şekilde tıkanmasından itibaren EMİS’e üye fabrikalardaki Birleşik Metal-İş üyesi işçiler bir saatlik iş bırakma ile birlikte başka eylemler de yaparak kararlılıklarını gösteriyorlar. İşçiler EMİS’e karşı mücadelede haftalardır çok iyi sınavlar veriyorlar. Fabrikaların içinde yapılan eylemlere, organize sanayi bölgesinde yapılan yürüyüşlere fabrikalarda çalışan hemen hemen bütün işçiler katılıyor. İşçiler EMİS üyesi diğer fabrikalardaki emekçilerin haklarını da savunuyor. İstanbul Sancaktepe'deki Günsan fabrikasında işçilerin işten çıkarılmasına karşı, diğer EMİS fabrikalarında çalışan işçilerin örgütlediği dayanışma eylemleri bunun en açık örneklerinden.
EMİS'i dağıtana kadar mücadeleye devam
Birleşik Metal-İş’e üye işçiler sendikanın masaya götürdüğü toplu iş sözleşmesini sahipleniyorlar. Sözleşmeden bir adım geri atmayacaklarını söylüyorlar. Ancak işçilerin tek istedikleri EMİS’in toplu iş sözleşmesi maddelerini kabul etmesi değil. İşçiler fabrikalarında EMİS’i istemiyorlar. Verdikleri mücadelenin bu kadar zorlu geçmesinin nedeninin patronların EMİS çatısı altında örgütlü bir şekilde davranması olduğunu bilen işçilerin hedefinde EMİS’in dağıtılması, fabrikalardan sökülüp atılması var.
İşçiler EMİS’in, bu kararlılıktan korktuğunun farkındalar. Bu bilincin verdiği cesaretle EMİS’in üzerine çok daha güçlü gidiyorlar. İşçilerin mücadelesini kırmak isteyen EMİS, eylemleri ve sendikanın yayınladığı basın bültenlerini hedef alan bir açıklama yaptı. Ancak amacına ulaşamadı. İşçiler açıklamadan sonra değil kırılıp dağılmak, mücadelelerine daha da sıkı bağlandılar. EMİS’in bu hamlesi işçilerin mücadelesinin hızlanmasını sağladı.
2017 emeğin yılı olacak
Aralık ayının ilk haftasında Birleşik Metal-İş tarafından fabrikalara grev kararı asılması bekleniyor. Grev kararının asılmasının ardından işçiler eylemlerine devam ederken 60 günlük resmi sürenin dolması beklenecek.
Büyük ihtimalle 2017 yılına Birleşik Metal-İş üyesi işçilerin EMİS’e karşı vereceği mücadelenin greve dönüşmesi ile gireceğiz. ABB, Schneider, Günsan ve General Elektrik işçileri, gelecek grevin izleyeceği yolu son bir ayda net bir şekilde çizdiler. EMİS fabrikalarında başlayacak grev tam katılımlı iş durdurma ile güçlü bir grev olacak.
EMİS mücadelesi ile başlayacak 2017 yılı başka metal fabrikalarından işçilerin vereceği mücadeleler ile 2015 yılını aşan bir hareket yaratabilir. Ancak bu sefer Renault’su, Tofaş’ı, Schneider’i, ABB’si, Günsan’ı ile deneyimli bir işçi kitlesi patronların karşısına çıkacak. Türk Metal’i fabrikalarından kovan Renault, Tofaş gibi fabrikaların gücü, MESS’i alt ederek EMİS’i hedefine alan Schneider, ABB, General Elektrik, Günsan’la birleşirse sadece MESS, EMİS değil bütün metal patronları zora girecek.
2015 grevlerle dolu bir mücadele deneyiminin yılıydı, 2017 ise yeni ve daha büyük mücadelelerin yılı olacak. 2015’te eksik kalanları 2017’de tamamlamak gerekiyor. Bu yıl verilecek mücadeleler ile MESS de, EMİS de dağıtılabilir, sarı sendika Türk Metal de fabrikalardan silinebilir.
Bu yazı Gerçek Gazetesi'nin Aralık 2016 tarihli 86. sayısında yayınlanmıştır.
