Smart Solar’da TİS masası kuruldu: Umut fabrikalarda, umut işçi sınıfında

Kocaeli, Gebze organize sanayi bölgesinde bulunan ve güneş paneli üretimi yapan Smart Solar fabrikası işçileri iki yıla yakındır Disk, Birleşik Metal-İş saflarında verdiği sendikal mücadeleyi başarıya ulaştırdı.

Smart Solar işçileri fabrikanın açıldığı yıldan (2016) bu yana anayasal haklarını kullanarak sendikalı olmak için mücadele ettiler. İlk olarak Türk-İş’e bağlı Türk-Metal sendikası ile mücadeleye atılan işçiler, patronun işten atma saldırısıyla karşılaşmış ve Türk-Metal’in mücadeleyi sahiplenmediği bir ortamda sendikal haklarına kavuşamamıştı. Daha sonra DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş sendikasında yeniden bir araya gelen Smart Solar işçileri yasanın gerektirdiği çoğunluğa ulaşamadan, yine patronun işten atma saldırısına maruz kalıp mücadeleyi nihayete kavuşturamamıştı.

Yenilgilerden ders çıkardılar

Patronun düşük ücret, baskı ve mobinglerine boyun eğmeyen Smart Solar işçileri, yenilgilerden dersler çıkararak tekrar Birleşik Metal-İş öncülüğünde üçüncü kez mücadeleye atılıp, 2022 Aralık ayında nihayet Çalışma Bakanlığında yetki belgesini kazandı. Smart Solar işçileri yetki belgelerini kazandıkları halde baskılar yine de dinmedi. Patron, yetki belgesine itiraz ederek, işçilerin anayasal haklarına kavuşmalarını uzatarak fabrikada tekrar baskı ortamını sağlamaya çalıştı. Sendika yetki belgesini aldıktan altı ay sonra, 23 Haziran 2022’de patron öncü bir kadın işçiyi işten atarak işçilerin hak mücadelesine saldırmaya tekrar teşebbüs etti. Ancak yenilgilerden ders çıkaran Smart Solar işçileri bu sefer işten atma saldırısına karşı fabrikalarını 36 saat boyunca işgal ettiler ve işten atılan arkadaşlarını tekrar işe aldırarak fabrikada işten atmayı örgütlü güçleriyle yasakladılar.

Hukuki olarak sendikal haklarını kazanan Smart Solar işçileri, işgalden önce de sonra da hem baskıların son bulması hem de patronun mahkeme yoluyla Toplu İş Sözleşme (TİS) sürecini uzatmaması için fabrika içerisinde sloganlarıyla birlikte, vardiya giriş-çıkışlarında yürüyüşler düzenledi ve aylarca ek mesaiye gelmeme eylemleri yaparak üretime dokunan eylemler gerçekleştirdiler.

Sabırlı ve cüretkâr bir mücadele

İşçilerin iki yıla yayılan mücadelesi yetki mahkemesi, istinaf ve yargıtay süreçlerinin tamamından geçerek başarıya ulaştı. İşçiler Çalışma Bakanlığından kesinleşmiş yetki belgesini de alarak patrona TİS masasını dayattı. Bu süre zarfında Smart Solar işçileri hiçbir zaman kaderlerini mahkemelere terk edip pasif bir tutuma düşmedi. Üretimden gelen güçlerinin farkında olan işçiler, iki yıl boyunca bu gücü patrona her zaman hatırlatarak işten atmayı fiilen yasakladı. Sendikalı olduğu için bir işçinin işten atılmasının yasak olduğu ama bu yasağın patronlar tarafından her fabrikada delik deşik edildiği bir iklimde, Smart Solar işçileri yasaların patronlara zorla uygulatılmasında Türkiye işçi sınıfına örnek oldu. Ayrıca patronun bizzat çalışma bakanlığının vermiş olduğu yetki belgesine dava açması sonucunda sürecin uzamasına karşı, Smart Solar işçileri yetki mahkemesinin son duruşmasında Kocaeli İzmit adliyesi önüne giderek sendikaları öncülüğünde bir basın açıklaması gerçekleştirerek, Türkiye de sendikal mücadele verip de yıllar süren mahkemelere takılan işçiler adına tepkilerini gösterdiler.

Ücretlerin düşük olmasının yanında çok geç yatırıldığı fabrikada işçilerin sendika yetki belgesini almasıyla birlikte birden maaşların zamanında yatması, “banka promosyonunu unutun” diyen patronun işçilere promosyonlarını yatırması ve işgalin başlamadan önce işgal haberini alan patronun sendikalı fabrikalara kıyasla bile yüksek bir bayram parasını (kurban ve Ramazan bayramları) vermek zorunda kalması Smart Solar işçilerinin daha TİS imzalanmadan örgütlü güçleri sayesinde kazandıkları haklardan bazılarıydı. Bu haklara işten atma saldırısıyla başlayan işgalin başarıya ulaşması sonrasında iş güvencesi de fiilen eklenmiş oldu.

Patron partilerinin böldüğü işçiler sınıf mücadelesiyle birleşti

Seçimlerle işçi sınıfını dindar, laik, milliyetçi, sağcı, solcu, Sünni, Alevi, Türk, Kürt gibi birçok kimliklere bölen iktidar ve Amerikan muhalefeti seçim süreci boyunca işçilere ekonomi ve örgütlenme konusunda en ufak bir vaat bile vermediler. Aksine kıdem tazminatı gibi birçok kazanılmış hakka da saldıracaklarının sinyalini verdiler. İşsizlik, enflasyon, sendikal örgütlenme gibi işçi sınıfını birinci dereceden ilgilendiren konuların mücadele etmeden işçiler lehine çözülemeyeceğini, aksine mücadele edilmezse sahip olunan hakların dahi kaybedilebileceğini Smart Solar işçileri sabırlı ve cüretkâr mücadeleleriyle göstermiş oldu. Baskılara karşı direniş, işten atmalara karşı işgal diyen Smart Solar işçileri TİS masasının kurulmasıyla birlikte insanca yaşam için grev diyor. Hürriyetin seçimlerle değil mücadeleyle kazanılabileceğini gösteren Smart Solar işçileri bugün işçi sınıfına ve emekçi halka umudun sandıkta değil fabrikalarda ve sömürünün olduğu her alanda olduğunu gösteriyor.