Sırbistan’da protestolar başbakanı istifaya zorladı

Geçtiğimiz Kasım ayında Sırbistan’ın ikinci büyük şehri Novi Sad’da bir tren istasyonunun çökmesi ve 15 kişinin hayatını kaybetmesinin ardından, Miloş Vuçeviç hükümetine karşı neredeyse her gün eylemler düzenleniyor. Bunun sonucu olarak Başbakan Vuçeviç “Toplumda daha fazla gerilim yaratmak istemediğini” belirterek istifa etti. Vuçeviç’in yanı sıra, tren istasyonunun çöktüğü Novi Sad’ın valisi Milan Duriç de öğrenci eylemlerinin baskısı altında görevinden ayrıldı.
1964'te inşa edilen tren istasyonu, son dönemde Belgrad-Budapeşte hızlı tren projesi kapsamında iki kez yenilenmişti. Hükümet yetkilileri, yenileme çalışmaları sırasında dış çatıya herhangi bir müdahalede bulunulmadığını iddia etse de, teknik uzmanların incelemeleri ve ortaya çıkan görüntüler ile bu iddia yalanlandı. Çoğunluğunu öğrencilerin oluşturduğu eylemciler, tren istasyonundaki facianın sorumlusu olarak inşaat şirketini ve yolsuzluk iddialarıyla gündemde olan hükümeti gösteriyor. Eylemciler, felaketin başlıca nedenlerinin kalitesiz inşaat malzemeleri kullanan şirket ve sorumluları yargı önüne çıkarmayan hükümet olduğunu vurgulayarak tüm sorumluların derhâl yargılanmasını ve hesap vermesini talep ediyor.
Öğrencilerin derslere katılmamasıyla başlayan eylemler, hızla şehir merkezlerinde günlük hayatın bir parçası haline geldi. Gösteriler, trafik akışının engellendiği, faciada hayatını kaybedenler için anmaların düzenlendiği ve ülkenin en büyük üç üniversitesinde fakültelerin işgal edildiği bir boyuta ulaştı. Akademisyenler de öğrenci hareketine destek vererek amfilerden sokaklara indi. Başbakan Vuçeviç’in istifası, eylemlerin en temel taleplerinden biri olsa da öğrenciler, yalnızca bireysel istifalarla sınırlı kalmayıp daha köklü bir dönüşüm talep ediyor. Üç kuruş fazla kâr etmek için emekçi halkın can güvenliğine göz dikenlerden de, onlara yol veren siyasi iktidardan da nasıl hesap sorulacağını Sırbistan halkı gösterdi. Tren kazalarında ve yangınlarda canlarımızı patronların açgözlülüğüne kurban vermemenin yolu mücadeleden geçiyor.
Bu yazı Gerçek gazetesinin Şubat 2025 tarihli 185. sayısında yayınlanmıştır.