Arjantin’de faşistlerin zaferi
Arjantin’de faşistlerin zaferi
13 Ağustos’ta Arjantin, (ülkenin sahip olduğu özel seçim sistemi sebebiyle, asıl seçimler öncesi gerçekleşen) ön seçimlerde büyük bir sürpriz yaşadı. Javier Milei isimli faşist bir iktisatçı, tüm tahminleri haksız çıkararak yüzde 30’un üzerinde oy oranıyla birinci geldi. Milei’nin tüm programı ise işçi sınıfına vahşi saldırılardan, yani özelleştirmeler, esnek çalışma, kamu harcamalarının budanması gibi artık klasikleşmiş “önlemler”den müteşekkil.
Milei’nin dişe dokunur hiçbir siyasi geçmişi yok. Arjantin siyasetinin iki büyük gücü, şu an iktidardaki “sol” Peronist koalisyon olan Frente de Todos (Herkesin Cephesi) da, 2019’a kadar iktidarda olan sağcı Juntos por el Cambio (Değişim için Birlikte) da seçimde büyük oy kaybı yaşadı. Siyaset sahnesinde daha iki yıl önce pıtrak gibi biten Milei ise girdiği ilk ön seçimde tüm adayları geride bıraktı. Bunun başlıca sebebi, Türkiye’den bile beter enflasyon, işsizlik ve hayat pahalılığıyla boğuşan Arjantin halkının düzen partilerinden umudu kesmiş olması. Birbiri ardına gelen sağ (2015-2019) ve sözde sol (2019-2023) hükümetleri, İMF’ye boyun eğmekten ve sistemin sorunlarının suçunu birbiri üzerine atmaktan başka bir şey yapmadı. Bu bağlamda Milei’nin galibiyeti, 1990’larda Peru’da Alberto Fujimori’nin, 2016’da ABD’de Donald Trump’ın, 2018’de Brezilya’da Jair Bolsonaro’nun zaferlerini andırıyor. Milei’nin en büyük dezavantajı, (aynı başlangıçtaki Trump gibi) kendi partisinden ve milislerinden yoksun olması.
Ancak Arjantin özelinde çaresizlik teşhisiyle yetinmek eksik olur. Gerçek okurları, gerek işsizler dahil Arjantin işçi sınıfının militan hareketliliğine gerekse sokakta, fabrikada ve Meclis’te önemli varlık gösteren İşçilerin Sol Cephesi – Birlik (FIT-U) ittifakına yaptığımız vurguları hatırlayacaktır. Yukarıda verdiğimiz Peru, ABD ve Brezilya örneklerinin hiçbirinde halka gerçek bir alternatif sunabilecek bağımsız bir sol odak ya yoktu ya da ezilmişti. Arjantin’de ise hem taban hareketi, hem de bağımsız bir sol odak varken yaşanan bu seçim hezimeti, durumun vahametini katlar nitelikte. FIT-U, seçime ortak listeden girmekten başka bir ortaklık gösteremedi, halkın karşısına işçi sınıfı odaklı bir programla çıkamadı. İttifakın bazı bileşenleri Meclis kürsüsünden hâlihazırdaki hükümetin Cumhurbaşkanı yardımcısı Cristina Fernández de Kirchner’e övgüler düzdü. Ama hala çok geç değil. Arjantin’de yükselen faşizm tehdidi karşısında işçilerin ve solun tek çaresi, sınıf odaklı bir mücadele hattı inşa etmek.
