Öğretmen Meslek Kanunu yasalaştı: Öğretmenlerin iş güvencesi tehlikede
Öğretmen Meslek Kanunu, 3 Şubat 2022 tarihinde Cumhur İttifakının oylarıyla mecliste kabul edilerek yasalaştı. 14 Şubat 2022 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunu, AKP’nin havuz medyasının, öğretmenlere müjde olarak sunması yine şaşırtmadı bizi. AKP’nin en son 2016 da gündeme getirdiği ve iş güvencesini hedef alan kanun değişikliği için de “Memurlara müjde 657 Değişiyor!” diye başlık atmışlardı. Yine aynı şekilde performans sistemini de çalışan çalışmayan belli olacak diye güzellemişlerdi. Öğretmenlerin ve sendikaların tepkisi ile karşılaşınca geri çekmek zorunda kalmışlardı. Rıza ile olmayacağını tecrübe eden istibdad rejimi tepkilere rağmen kanunu apar topar yasalaştırılarak yürürlüğe koydu. Şimdi ise Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, kanun çerçevesinde hazırlanacak yönetmelik için 'tüm paydaşların' görüşlerini sunmaya davet ediyor! Kanunun kendisi iş güvencesinin gaspını içeriyor bu konuşulmasın ama bu gaspın nasıl yapılacağını birlikte konuşalım istiyorlar.
KHK’larla iş güvencesinin kimi hükümlerinin rafa kaldırıldığı OHAL uygulamaları sonrası bir adım daha atarak performansla ilişkilendirilecek içeriğe sahip Öğretmen Meslek Kanunu ne getiriyor yakından inceleyelim.
Kanun ile öğretmenlerin statüleri kariyer basamaklarına göre yeniden düzenleniyor. Buna göre öğretmenler; aday öğretmen, öğretmen, uzman öğretmen, başöğretmen olarak sınıflandırılacak. Uzman öğretmen olmak için; yüksek lisans ya da 10 yıl süre, kademe ilerlemesi cezası almamış olma ve öngörülen eğitimi aldıktan sonra yapılacak sınavdan 70 ve üzeri alma şartı getiriliyor. Başöğretmen olmak için; doktora ya da 10 yıl süre uzman öğretmenlik, kademe ilerlemesi cezası almamış olma ve öngörülen eğitimi aldıktan sonra yapılacak sınavdan 70 ve üzeri alma şartı getiriliyor. Kariyer basamakları öğretmenlerin performansları ile ilişkilendiriliyor. Çünkü kariyer peşinde koşmazsan ücret artışından yararlanamazsın. O performansı gösterirsen yani kariyer peşinde koşarsan uzman öğretmen için 1000 TL artış, başöğretmen için 2000 TL artış alma hakkına sahip olabiliyorsun. Performansa dayalı çalışmanın altın kuralı: Maaşı düşük tut ki çalışanlar kariyer yaparak gelirini arttırmaya çabalasın. Uzman ya da başöğretmen öğretmenle aynı işi yapacak ama farklı maaşlar alacak! Yani kadrolu, sözleşmeli, ücretli öğretmen ayrımının yanına yenileri eklenecek. Eşit işe eşit olmayan ücret ayrımı bilerek ve isteyerek derinleştirilecek. Öğretmenlerin arasındaki dayanışmanın yerine rekabeti koyarak toplamda tüm öğretmenlerin kaybedeceği, iş güvencesinin gaspının zeminini hazırlıyorlar.
Hatta aday öğretmen için iş güvencesinin gaspı şimdiden maddede yerini aldı. Göreve yeni başlayan öğretmenlerin adaylık kaldırma sınavı kaldırılarak yerine değerlendirme komisyonu kurulup onun değerlendirmesine göre adaylık kaldırılacak. Komisyonun nasıl değerlendirme yapacağını, sınavlardan derece yapıp mülakatlarda elenenlerden tahmin etmek zor değil. Ek göstergelerin 3600’e çıkarılmasına gelince yıllar önce söylenip yapılmayan, bu kez 2023’e ertelenen vaadin öğretmenlere getirisi diğer maddelerde aldıklarının yanında lafı bile olmaz.
Angarya, mobbing, esnek ve kuralsız çalışma bu kanunla birlikte daha çok gündemimize gelecek. İş güvencesi sadece insanca yaşam koşullarını sağlamak için değil, aynı zamanda insani şartlar altında çalışmak için de olmazsa olmazdır. Ne kadar çalışırsak çalışalım; insanca yaşayacak bir ücret almanın yolu daha fazla çalışmaktan değil, sınıf mücadelesinden geçiyor. Birbirimizle rekabet etmek yerine, birlikte mücadele edersek; hepimiz kazanabiliriz.
