Bolivya’da Amerikancı darbe yenildi
Latin Amerika, ABD emperyalizminin şerrinden en çok çekmiş, yankilere karşı da en yiğitçe mücadele etmiş coğrafyalardan birisi. Son yıllarda özellikle Venezuela’da ABD ve AB emperyalizminin Juan Guaidó adında bir işbirlikçiyi dışarıdan ülkenin başına getirme çabası ülkede irili ufaklı bir dizi çalkantıya neden olmuş ama bu komedi sonunda hak ettiği biçimde rezil bir başarısızlık olarak tarihe geçmişti. Ama bir başka Latin Amerika ülkesi olan Bolivya’da 2019 yılında bu sefer ABD emperyalizminin desteğiyle başarılı bir alicengiz oyunu gerçekleştirilmiş, ülkenin seçilmiş devlet başkanı ABD karşıtı Evo Morales istifaya itilirken, yerine her türlü yasal dayanaktan yoksun biçimde Jeanine Añez adlı bir ABD işbirlikçisi geçirilmişti. Añez bir yandan Morales’i savunmaya koşan yerli halk ve işçi kitlelerini silah zoruyla bastırmış, bir yandan da ülkenin yüzünü ABD’ye dönmek için Küba ve Venezuela gibi ülkelerle ilişkileri kesmişti. Ne var ki 2020’de gerçekleşen seçimlerle, Evo Morales’in partisinin adayı Luis Arce devlet başkanı seçilmiş, sürecinin sonunda Añez başta olmak üzere Amerikancı darbeciler ise tutuklanmıştı.
26 Haziran günü ise, Amerikancılar bir kez daha Bolivya’da harekete geçti. Şu anda siyasi yasaklı olan Evo Morales’in 2025’te tekrar aday olabileceği konuşulmaya başlanınca, Genelkurmay Başkanı Juan Jose Zúñiga önce şifahen muhtıra vermeye kalkıştı, Morales’in adaylığı ihtimaline karşı çıktı. Amerika’nın ağzıyla konuşan Zúñiga’ya haddi bildirilip görevden alınması söz konusu olunca ise, belli ki iyi hazırlanmamış olan bir hamle ile Zúñiga’nın başını çektiği askerî birlikler 26 Haziran akşamüstü başkanlık sarayını bastı, Añez başta olmak üzere 2019 darbecilerini serbest bırakacağını duyurdu. Muhtemelen bu hamlenin ya hükümeti paniğe sürüklemesini ya da halkın darbenin yanında yer almasını umuyorlardı. Ama tam tersi oldu. Luis Arce televizyonda halka seslenerek Zúñiga ve kuvvet komutanlarını görevden aldığını ve yerine yeni atamaları yaptığını duyurdu. Daha önemlisi, halkı darbeye karşı sokağa dökülmeye çağırdı. Bu çağrı hem genel halk kitlesinden hem de işçilerden karşılık buldu. Ülkenin güçlü sendika konfederasyonu COB darbeye karşı süresiz genel grev ilan etti. Halk da sokağa dökülerek, başkanlık sarayını işgal etmeye çalışan askerleri kuşattı. Hamlelerinin başarısızlığa uğradığını anlayan darbeci birlikler de kısa sürede başkanlık sarayını terk edip geri çekilmek zorunda kaldı. Birkaç saatte yenilgiye uğratılan darbe girişimi sonrası Zúñiga da tutuklandı.
Dünyanın neresinde olursa olsun, Amerikan emperyalizminin ve işbirlikçilerinin yenilgiye uğraması, Türkiye’deki işçilerin emekçilerin de çıkarınadır, biz buna ancak seviniriz. Helal olsun, memleketinin kaderini emperyalistlerin eline terk etmemek için silahlara karşı sokağa dökülen Bolivya’nın emekçi halkına! Ama böylesi bir darbe girişiminin gerçekleşebilmesi dahi, Bolivya içerisinde Amerikan emperyalizmine işbirlikçiler besleyen, bunu da ordunun ve devletin en başında yapan bataklığın hâlâ kurutulamadığının kanıtıdır. Tüm dünyada olduğu gibi Bolivya’da da Amerikan emperyalizminden, İsrail Siyonizminden ve onların yerli işbirlikçilerinden temelli kurtulmak isteyen işçiler harekete geçmek ve para babalarının iktidarını yıkarak kendi iktidarlarını kurmak zorunda.
Bu yazı Gerçek gazetesinin Temmuz 2024 tarihli 178. sayısında yayınlanmıştır.
